MONIKA ROSA – Posłanka na Sejm IX Kadencji, Partia - .Nowoczesna
Wywiad przeprowadzony w dniu 23.04.2021 specjalnie dla Stowarzyszenia.

Czy Tolerancji trzeba uczyć ?

K.D
Pani Moniko, zacznijmy od tego czy uważa się Pani za osobę tolerancyjną ?
M.R
Jeśli chodzi o moje podejście do ludzi, to zdecydowanie wolę myśleć o akceptacji niż o tolerancji. Akceptuję ludzi, szanuję ich, cenię różnorodność. Robię wszystko, żeby nikogo nie dyskryminować ze względu na to, jaki jest. Szczerze wierzę w to, że jesteśmy różni ale równi. Kożdy inkszy wszyscy równi.
K.D
Co Pani rozumie pod pojęciem „Tolerancja” ?
M.R
Dla mnie pojęcie tolerancji jest nierozłącznie powiązane z prawami człowieka, ideą pokoju, bezpieczeństwa i współpracy. Bez tolerancji nie ma pokoju. Tolerancja jest składnikiem kultury pokoju. Jest postawą, której musimy się uczyć, żeby żyć w społeczeństwie bez okrutnych konfliktów i niepotrzebnych napięć. Tolerancja to wzajemne zrozumienie i szacunek, przyznanie, że różnorodność jest czymś dobrym i pożądanym.
K.D
Czy Pani zdaniem społeczeństwo polskie jest tolerancyjne ?
M.R
Wierzę, że dla zdecydowanej większości Polek i Polaków tolerancja jest czymś ważnym i bliskim. Niestety, nie dla wszystkich. Ale tak jest w każdym społeczeństwie – zadaniem państwa jest prowadzenie takiej polityki, w szczególności edukacyjnej, która pomoże jak największej liczbie obywatelek i obywateli nauczyć się postawy tolerancyjnej i zrozumieć wynikające z niej korzyści społeczne. W Polsce niestety jest inaczej. Jestem przekonana, że obecnie rządzący jako grupa są o wiele mniej tolerancyjni niż ogół Polaków. A swoje przekonania, oparte na fobiach, na nienawiści i niechęci do każdego, kto jest choć trochę inny, promują w przestrzeni publicznej. Bardzo ważne jest działanie władz publicznych i instytucji państwa. Bezkarność przestępstw z nienawiści buduje poczucie przyzwolenia na nie. Rzecznik Praw Obywatelskich w swym wystąpieniu do Prokuratora Generalnego zwraca uwagę na 30 przestępstw motywowanych nienawiścią w których działania prokuratury budzą wątpliwość.
K.D
Czy spotkała się Pani z brakiem tolerancji np. w stosunku do siebie, wyznawanych poglądów, opinii itp. ?
M.R
Jestem posłanką, osobą publiczną i spotykam się z przejawami nietolerancji na co dzień. Jestem atakowana słownie za to, kim jestem i za wsparcie dla grup mniejszościowych. To jest nietolerancja w wydaniu skrajnym – mowa nienawiści, groźby karalne. Bardziej jednak niż ataki na mnie, boli mnie codzienna nietolerancja, która dotyka mniejszości w Polsce, osoby z niepełnosprawnościami, osoby o ciemniejszym kolorze skóry, osoby LGBT+. Często słucham przejmujących historii o nietolerancji, która czyni życie nieznośnym, czasami zabija… Nietolerancja, brak akceptacji dotyka także mniejszości językowe i etniczne, jak np. nieuznaną mniejszość śląską.
K.D
Czy wielokulturowość wzbogaca? Czy w swoich skutkach nie osłabia ona np. poczucia własnej tożsamości?
M.R
Każda różnorodność wzbogaca. Wielokulturowość także. Polska kultura zawsze czerpała pełnymi garściami z kultur innych narodów, tych, które zamieszkiwały Rzeczpospolitą, sąsiadów i tych jeszcze dalszych. Te spotkania ukształtowały polską kulturą i są dziś częścią polskiej tożsamości. A polska kultura i polska tożsamość są tak silne, że nie powinny się bać przenikania z innymi. Siłą państwa jest jego różnorodność i uznanie odrębnych kultur, tożsamości, języków… Od lat Ślązacy i Ślązaczki walczą o uznanie swojego języka i tożsamości. Właśnie odbywa się Spis Powszechny, w którym możemy deklarować narodowość śląską. Ja tak zrobiłam.
K.D
Czy według Pani istnieją granice tolerancji ?
M.R
Myślę, że kiedy mówimy o cechach człowieka, takich jak kolor skóry, przynależność etniczna, płeć, to nie możemy mówić o granicach tolerancji. O granicach możemy mówić w przypadku zachowań. Wtedy granicą jest wolność i prawa innych ludzi. Jednak w polityce dyskusja o granicach tolerancji zbyt często wykorzystywana jest przez przeciwników wszelkiej różnorodności do walki z każdym, kto nie podziela opartego na uprzedzeniach światopoglądu. Jak wskazują badania Biura RPO i biura ODIHR/ OBWE, rzeczywista skala przestępstw z nienawiści w Polsce wobec Ukraińców, migrantów z państw muzułmańskich i z Afryki Subsaharyjskiej jest bardzo niedoszacowana; tylko 5% jest zgłaszane policji. Osoby doświadczające tych przestępstw zmieniają codzienne nawyki - np. rezygnują z publicznego używania swojego języka; muzułmanie unikają ubiorów kojarzących się z ich religią, a migranci z Afryki Subsaharyjskiej próbują ukrywać kolor skóry.
K.D
W swojej działalności, zarówno lokalnej jak i ogólnokrajowej angażuje się Pani w Prawa Kobiet, Równość Obywateli Wobec Prawa czy wspieranie osób z niepełnosprawnościami. Jak oceniłaby Pani w kilku słowach swoją dotychczasową działalność ? Czy udaje się Pani realizować swoje projekty i czy wg Pani obecny rząd wspiera takie działania ?
M.R
O obecnej władzy już się wypowiedziałam. To nie jest rząd, który chce pomóc mniejszościom, grupom marginalizowanym. To władza, która propagandowo pięknie mówi o wykluczonych, ale w rzeczywistości działa tylko na rzecz tych, których definiuje jako własny elektorat, resztę zostawiając samym sobie. Ba, to jest władza, która systemowo tworzy i realizuje kampanie nienawiści wobec grup, które postrzega jako polityczne zagrożenie. Ja na co dzień pracuję z osobami, na które ta władza szczuje. Wiem, że jako posłanka opozycji nie jestem w stanie przeprowadzić wielkich, ustawowych zmian. Ale próbuję, składam ustawę dotyczącą języka śląskiego oraz praw społeczności LGBT, zwracam uwagę na problemy mniejszości i grup wykluczonych urzędom i instytucjom (państwowym i samorządowym), podejmuje inicjatywy dotyczące systemowego wsparcia osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunom. Udzielam pomocy w wielu indywidualnych przypadkach. Mam poczucie, że moja legitymacja poselska jest w stanie rozwiązać problemy wielu ludzi, otwiera drzwi, które do tej pory były dla nich zamknięte. Takie jednostkowe działania mogą się wydawać błahe, ale dla mnie są ważne, dają mi siłę do dalszego działania. Polski rząd, co podkreślam na posiedzeniach Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych, przywiązuje znikomą wagę do wsparcia mniejszości narodowych, etnicznych i językowych.
K.D
Czy tolerancji trzeba uczyć ?
M.R
Trzeba. Przez cały czas. Szkoła powinna wyposażyć każdego w porządny warsztat – dlatego tak istotna jest walka o nowoczesny program nauczania, o edukację obywatelską czy edukację seksualną - ale na szkole nie można poprzestać. Ten proces nauki trwa całe życie. Wiele zależy od państwa, ale wiele zależy też od nas samych.
K.D
Czy według Pani projekt spektaklu edukacyjnego Stowarzyszenia „PEK” dotyczący tolerancji pod nazwą „Inny a jednak taki sam”, który skierowany jest do dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym ma zatem swoje uzasadnienie ?
M.R
Oczywiście, edukację dotyczącą tolerancji, akceptacji i różnorodności należy zacząć jak najwcześniej. A przecież dzieci chłoną wiedzę w formie zabawy, poprzez mądre opowieści, kontakt z wartościową kulturą.
K.D
W imieniu Stowarzyszenia bardzo dziękuję za poświęcony czas i udzielone odpowiedzi.
M.R
Również bardzo dziękuję i Pozdrawiam.